Tiêu chí đánh giá một bài thuyết trình
Cách phân tích, đánh giá bài thuy t trìnhế
Vi c nghiên c u các di n gi khác là m t k năng c t y u quan tr ng. Kh năng phân tíchệ ứ ễ ả ộ ỹ ố ế ọ ả
m t bàiộ thuy t trình hi u quế ệ ả s đ y nhanh h n b c tr ng thành c a b t kỳ di n gi nào.ẽ ẩ ơ ướ ưở ủ ấ ễ ả
Bài vi t này s nêu lên m t vài câu h i đ b n t h i mình khi đánh giá m t bài thuy t trình.ế ẽ ộ ỏ ể ạ ự ỏ ộ ế
Hãy đ t các câu h i này khi b n tham d m t bu i thuy t trình, ho c xem m t đo n video,ặ ỏ ạ ự ộ ổ ế ặ ộ ạ
ho c đ c m t di n văn. Các câu h i này cũng áp d ng đ c khi b n ti n hành m t cu c tặ ọ ộ ễ ỏ ụ ượ ạ ế ộ ộ ự
đánh giá v các bài thuy t trình c a b n.ề ế ủ ạ
M c đích bài thuy t trìnhụ ế
Trong phân tích bài thuy t trình, vi c n m đ c m c đích c a di n gi là đi u c t y u, vì nóế ệ ắ ượ ụ ủ ễ ả ề ố ế
có tác đ ng đ n b c đ ng b n nghiên c u nó.ộ ế ướ ườ ạ ứ
M c đích c a di n gi là gì? Là đụ ủ ễ ả ể giáo d c/đ nh h ngụ ị ướ ? Để truy n c mề ả
h ngứtinh th n? Đầ ể thuy t ph cế ụ ? Để góp vui/gi i tríả?
Thông đi p c t lõi đ c truy n t i là gì?ệ ố ượ ề ả
T i sao di n gi này l i thuy t trình đ tài này? Di n gi này có ph i là ng iạ ễ ả ạ ế ề ễ ả ả ườ
thích h p hay không?ợ
M c đích có đ c đ t đ n hay không?ụ ượ ạ ế
Khán gi và B i c nh bài thuy t trìnhả ố ả ế
M t di n gi s c n ph i dùng các k thu t khác nhau đ k t n i đ c v i m t đám đôngộ ễ ả ẽ ầ ả ỹ ậ ể ế ố ượ ớ ộ
ng i nghe lên đ n 1500 ng i h n là v i đám đông ch có 15 ng i. T ng t , các k thu tườ ế ườ ơ ớ ỉ ườ ươ ự ỹ ậ
khác nhau s đ c dùng khi truy n thông v i gi i tr , khác v i khi truy n thông v i các lãnhẽ ượ ề ớ ớ ẻ ớ ề ớ
đ o doanh nghi p.ạ ệ
Bài thuy t trình này đ c nói đâu và khi nào?ế ượ ở
Đâu là đ i t ng chính y u trong l p khán gi ? K s ? Sinh viên? Ng i già? V nố ượ ế ớ ả ỹ ư ườ ậ
đ ng viên? Lãnh đ o doanh nghi p?ộ ạ ệ
Khán gi đông hay ít?ả
Ngoài l p khán gi chính ng i trong khán phòng đ nghe b n nói, còn có khán giớ ả ồ ể ạ ả
m c tiêu nào khác bên ngoài không? (thí d , trên Internet hay các ph ng ti nụ ở ụ ươ ệ
truy n thông khác)ề
Hãy nghĩ t i b i c nh và s l ng khán thính gi c a bu i thuy t trìnhớ ố ả ố ượ ả ủ ổ ế
N i dung và c u trúc bài thuy t trìnhộ ấ ế
N i dung bài thuy t trình c n ph i đ c ch n l c và t ch c làm sao đó đ đ t đ c m cộ ế ầ ả ượ ọ ọ ổ ứ ể ạ ượ ụ
đích chính y u c a bài thuy t trình. Tiêu đi m là quan tr ng – các thông tin ngoài l có thế ủ ế ể ọ ề ể
làm y u đi m t l p lu n.ế ộ ậ ậ
Tr c bài thuy t trìnhướ ế
Đã có di n gi nào thuy t trình v đ tài này ch a? Thông đi p c a h có t ngễ ả ế ề ề ư ệ ủ ọ ươ
t , không có liên h ho c ng c l i v i thông đi p thuy t trình c a mình không?ự ệ ặ ượ ạ ớ ệ ế ủ
Di n gi đ c gi i thi u th nào? Có thích h p không?ễ ả ượ ớ ệ ế ợ
Ph n gi i thi u di n gi có làm rõ cho th y lý do t i sao khán gi c n ph iầ ớ ệ ễ ả ấ ạ ả ầ ả
nghe di n gi nàyễ ả nói ch đ nàyủ ề trong lúc này hay không?
Ngôn ng c th di n gi th hi n nh th nào khi b c ra sân kh u? Ngôn ngữ ơ ể ễ ả ể ệ ư ế ướ ấ ữ
c th lúc đó th ng là d u cho bi t m c đ t tin c a di n gi .ơ ể ườ ấ ế ứ ộ ự ủ ễ ả
M đ u bài thuy t trìnhở ầ ế
Đ t o đ c n t ng ngay t đ u v i khán gi , l i l câu ch , ngôn ng c th và nh ng gìể ạ ượ ấ ượ ừ ầ ớ ả ờ ẽ ữ ữ ơ ể ữ
xu t hi n trong ph n m đ u bài thuy t trình là nh ng y u t h t s c quan tr ng quy t đ nhấ ệ ầ ở ầ ế ữ ế ố ế ứ ọ ế ị
thành công c a bu i thuy t trình.ủ ổ ế
L i m đ u có tr thành chi c l i câu kéo khán gi đi vào bài thuy t trình hayờ ở ầ ở ế ưỡ ả ế
không? Hay di n gi ch m đ u v i câu nói khô khan, đ i lo i nh “Tôi r t vuiễ ả ỉ ở ầ ớ ạ ạ ư ấ
đ c đ ng nói đây hôm nay.”ượ ứ ở
Bài thuy t trình đ c m đ u b ng m t câu chuy n? M t chuy n c i? M t sế ượ ở ầ ằ ộ ệ ộ ệ ườ ộ ố
li u th ng kê gây s ng s t? M t phát bi u gây tranh cãi? M t hình nh s ng đ ng?ệ ố ử ố ộ ể ộ ả ố ộ
Ph n m đ u có cho bi t rõ m c đích c a bài thuy t trình không?ầ ở ầ ế ụ ủ ế
L i m đ u có đáng ghi nh hay không?ờ ở ầ ớ
Thân bài thuy t trìnhế
Bài thuy t trình có cô đ ng, t p trung vàoế ọ ậ tiêu đi mểhay không? Ch ng h n, m i lýẳ ạ ọ
l , câu chuy n, giai tho i có liên h ch t ch v i m c đích chính y u không?ẽ ệ ạ ệ ặ ẽ ớ ụ ế
Các ví d hay s li u th ng kê có đ c tr ng ra đ minh h a rõ nét cho các l pụ ố ệ ố ượ ư ể ọ ậ
lu n không?ậ
Các hình nh n d , so sánh có đ c dùng đ làm ng i nghe d hi u h n không?ả ẩ ụ ượ ể ườ ễ ể ơ
Bài thuy t trình có đ c t ch c logic không? Có d đ ng i nghe theo dõiế ượ ổ ứ ễ ể ườ
không?
Di n gi có t o đ c chi c c u n i chuy n ti p đi t ph n này đ n ph n kia c aễ ả ạ ượ ế ầ ố ể ế ừ ầ ế ầ ủ
bài thuy t trình không?ế
K t bài thuy t trìnhế ế
Nh ph n m đ u, nh ng t ng , ngôn ng c th , và hình nh minh h a h tr trong ph nư ầ ở ầ ữ ừ ữ ữ ơ ể ả ọ ỗ ợ ầ
k t bài cũng gi vai trò quan tr ng không kém. Chúng ph i t o đ c d âm vang v ng trongế ữ ọ ả ạ ượ ư ọ
lòng ng i nghe.ườ
K t lu n có súc tích?ế ậ
K t lu n có d nh ?ế ậ ễ ớ
N u thích h p, có m t l i kêu g i hành đ ng không?ế ợ ộ ờ ọ ộ
Các k năng và k thu t trình bàyỹ ỹ ậ
Các k năng trình bày gi ng nh m t thùng công c kh ng l – các di n gi tài ba nh t luônỹ ố ư ộ ụ ổ ồ ễ ả ấ
bi t rõ khi nào thì dùng công c nào và cho m c đích gì.ế ụ ụ
S nhi t tình và k t n i v i ng i ngheự ệ ế ố ớ ườ
Di n gi có t ra nhi t tình không? Nhi t tình th nào?ễ ả ỏ ệ ệ ế
Di n gi có t ng tác v i ng i nghe không? Nó có hi u qu không?ễ ả ươ ớ ườ ệ ả
Thông đi p h ng đ n khán gi hay h ng v di n gi ?ệ ướ ế ả ướ ề ễ ả
S hài h cự ướ
Di n gi có nói gì hài h c không?ễ ả ướ
S hài h c di n gi th hi n có thích h p v i khán gi không?ự ướ ễ ả ể ệ ợ ớ ả